Jednym z najbardziej niedocenianych, a zarazem prozaicznych miejsc, gdzie niemowlę może odkrywać świat, jest podłoga. Stanowi ona naturalne środowisko, w którym niemowlęta mają niepowtarzalną okazję do eksploracji, odkrywania i rozwoju swoich umiejętności.

Oto kilka powodów dlaczego:

1. Rozwój motoryczny
Leżenie na brzuchu, turlanie się, siadanie, pełzanie, raczkowanie, a w końcu chodzenie - wszystkie te etapy rozwoju motorycznego są wspierane przez interakcję z podłogą. Dziecko mając szerokie pole do popisu, pchając w stabilne podłoże może swobodnie rozwijać sprawność fizyczną, wzmacniając mięśnie i doskonaląc reakcje równoważne. Jest to również dużo bezpieczniejsze miejsce, niż na przykład łóżko lub kanapa, z której dziecku może grozić upadek.

2. Stymulacja sensoryczna
Podłoga daje niemowlęciu możliwość odkrywania różnorodnych tekstur, temperatur i faktur, co stymuluje jego zmysły. Dotykanie, obserwacja i interakcja z różnymi powierzchniami wspomaga rozwój sensoryczny oraz pozwala dziecku na lepsze poznanie otaczającego go świata.

3. Samodzielność i niezależność
Dzięki swobodzie poruszania się na podłodze, dzieci uczą się być bardziej samodzielne. Mogą eksplorować otoczenie, rozwijając jednocześnie umiejętności decyzyjne i pokonując różne przeszkody.

4. Rozwój poznawczy
Interakcja z różnorodnymi zabawkami i przedmiotami na podłodze stymuluje rozwój poznawczy dziecka. Poprzez eksperymentowanie, obserwowanie i rozwiązywanie prostych problemów, maluchy rozwijają umiejętności logicznego myślenia i kreatywności.

• zapewnij dziecku różnorodne, bezpieczne zabawki, które pobudzą jego zainteresowania i zachęcą do aktywności.
• regularnie poświęcaj czas na zabawę z dzieckiem na podłodze, dając mu swobodę do eksploracji, odkrywania i wspinania się na Ciebie!
• upewnij się, że przestrzeń, na której dziecko się porusza, jest bezpieczna - usuń potencjalne zagrożenia, takie jak ostre krawędzie czy małe przedmioty, które mogą być połknięte. 
• zabezpiecz gniazdka elektryczne - małe otwory w ścianie mogą być dla dziecka bardzo atrakcyjne!
• zachęcaj dziecko do samodzielności, ciesz się z jego osiągnięć i wspieraj w trudniejszych momentach.

Dla niemowlęcia podłoga jest przestrzenią o niezwykłym znaczeniu dla rozwoju fizycznego, sensorycznego i poznawczego. Dając dziecku możliwość swobodnego eksplorowania, wspieramy jego rozwój oraz budujemy solidne fundamenty dla przyszłych umiejętności i osiągnięć. Dlatego warto zatroszczyć się o to, aby każde dziecko miało zapewnioną możliwość aktywnego spędzania czasu na podłodze, bo to właśnie tam rodzi się wielka przygoda z poznawaniem świata! 

Stopy to podstawa – dosłownie i w przenośni! To one tworzą naszą płaszczyznę podparcia, są także bazą dla dobrej kontroli postawy całego ciała. Dzięki złożonej budowie anatomicznej i dużej ruchomości stopa jest w stanie dostosować się do rozmaitych nierówności podłoża i dobrze je amortyzować. Pozwala to utrzymać równowagę nie tylko wtedy, gdy poruszamy się po równej powierzchni, ale również gdy chodzimy po kamieniach, pochyłościach i dołkach. Dobra praca stóp sprawia, że nasz ruch jest płynny i ergonomiczny.

Na prawidłowe ukształtowanie stopy ma wpływ sprawny aparat mięśniowo-więzadłowy. To on zapewnia wytworzenie łuków – poprzecznego, podłużnego i zewnętrznego. W warunkach prawidłowych przenoszenie ciężaru ciała w obrębie stóp odbywa się poprzez trzy punkty podparcia: piętę oraz głowy pierwszej i piątej kości śródstopia.

Przygotowanie stóp do chodzenia rozpoczyna się już od pierwszych dni życia. Ich rozwój nie kończy się również wraz z osiągnięciem tej umiejętności, ale trwa jeszcze przez kilka lat. Prawidłowa ruchomość i praca mięśni stóp kształtuje się na bazie rozmaitych doświadczeń sensomotorycznych wieku dziecięcego. Łapanie ich rączkami, wkładanie do buzi, w późniejszym okresie odpychanie się od podłoża podczas obrotów, prób siadania i zabaw podłogowych – elementy te przygotowują stopy do przyjęcia obciążenia w pozycji stojącej i chodu. Dlatego właśnie ważne jest, aby dziecko jak najwięcej przebywało na bosaka. Umożliwia to prawidłowy rozwój czucia stopy i odpowiednie dopasowanie się jej do podłoża. Pozwólmy dziecku na chodzenie po różnych powierzchniach – dywanach, materacach, zwiniętych kocach lub ręcznikach, a w lato również po trawie i piasku. Jest to świetny sposób na dostarczanie stopom rozmaitych wrażeń czuciowych, pobudzanie zmysłu równowagi, a przede wszystkim doskonała zabawa dla dziecka.

Dla prawidłowego kształtowania się małych stóp ważne jest również to, aby nie obciążać ich wcześniej niż będą na to w pełni gotowe. Rodzice często chcą aby ich dziecko jak najszybciej zaczęło chodzić samodzielnie. Już w wieku kilku miesięcy stawiają dziecko na nóżki, próbują prowadzać za ręce czy też wsadzają dziecko w chodzik. Nie jest to dobre, ponieważ zanim dziecko rozwinie umiejętność samodzielnego chodzenia stopa przygotowuje się do przyjęcia pełnego obciążenia pewnymi etapami. Pozbawianie dziecka tych doświadczeń jest sporym błędem. Wstawanie przy sprzętach, wspinanie się, chód bokiem przy meblach – wszystkie te doświadczenia są dziecku potrzebne, aby stopniowo przyjmować ciężar swojego ciała. Trzymanie dziecka za rączki i prowadzanie w taki sposób prowokuje chód na palcach, z nierównomiernym obciążaniem całej powierzchni stopy. Nie pozwala to rozwinąć prawidłowych reakcji równoważnych – nie pomagamy zatem, a możemy wręcz zaburzyć prawidłowy rozwój tej umiejętności.

Tak naprawdę buty są konieczne dopiero wtedy, gdy dziecko zaczyna samodzielnie chodzić na spacerach. W domu powinno jak najdłużej poruszać się w miarę możliwości na bosaka lub w samych skarpetkach, doświadczając rozmaitych powierzchni.

Przy doborze butów należy kierować się kilkoma zasadami. Powinny one być:

• lekkie – aby nie obciążały za bardzo mięśni stopy
• dobrze dopasowane do rozmiaru i szerokości stopy (dziecko nie powinno podkurczać palców)

Ważne są także:

• dobre dopasowanie buta do kształtu stopy za pomocą sznurowadeł lub rzepów
• elastyczna, giętka podeszwa, umożliwiająca dobre przetaczanie w trakcie chodu – przednia jej część może być lekko uniesiona w górę
• wzmocniony, stabilny zapiętek
• but nie może być za wysoki, powinien umożliwiać swobodny ruch w stawie skokowym górnym
• buty dla dziecka powinny być nowe – używane są już niestety zawsze w pewnym stopniu zdeformowane

Tak dobrane obuwie będzie odpowiednio wspomagać rozwój ruchowy naszego dziecka podczas codziennej aktywności.

Jeśli mają Państwo wątpliwości co do budowy własnych stóp lub swoich dzieci zapraszamy na podoskopowe badanie stóp, które pozwala ocenić ukształtowanie łuków, stopień wydrążenia oraz możliwości ewentualnej korekcji.

Podnoszenie, noszenie, odkładanie, rozbieranie, zmiana pieluchy, ubieranie, karmienie i wiele, wiele innych... Są to czynności, które rodzice najmłodszych maluchów wykonują kilka, kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt razy w ciągu dnia. Jest to ogromna ilość doświadczeń sensomotorycznych, na bazie których dziecko poznaje otaczający je świat, ale przede wszystkim siebie i swoje ciało w otaczającej je przestrzeni.

Dlatego właśnie tak ważne jest, aby pielęgnacja noworodka i niemowlęcia wykonywana była przede wszystkim w sposób bezpieczny i prawidłowy. Powinna być oparta na kilku podstawowych zasadach wspierających naturalny rozwój dziecka. Należą do nich:

• wolne tempo
• płynność i delikatność ruchów
• zapewnienie naturalnej w tym okresie pozycji ciała (zbliżonej do tej, w jakiej maluch spędził ostatnie miesiące ciąży w brzuchu matki)
• pomoc w doświadczaniu czuciowym obu stron ciała
• symetryczna pozycja ułożeniowa
• budowanie linii środkowej ciała dziecka

Zasady te zapobiegają rozwijaniu zaburzeń napięcia mięśniowego, asymetrii ułożeniowej oraz pomagają w budowaniu prawidłowego schematu ciała już od pierwszych dni życia dziecka. Dzięki nim maluch poczuje się w naszych rękach pewnie i będzie spokojniejszy. Stworzy to dobre warunki dla harmonijnego rozwoju dziecka we wszystkich sferach.

Pielęgnacja jest ponadto doskonałą okazją do budowania prawidłowej relacji emocjonalnej dziecka z rodzicem. Opowiadanie o tym co robimy, nawiązywanie kontaktu oraz pierwsze zabawy – wszystkie te elementy mogą towarzyszyć czynnościom pielęgnacyjnym. Sprawią, że czas ten będzie bardzo dobrze wykorzystany. Przyniesie zarówno dziecku, jak i rodzicom wiele radości. Im pewniejsze i spokojniejsze będą ręce mamy i taty, tym bezpieczniej i bardziej komfortowo poczuje się maluch.

Jeśli podczas czynności pielęgnacyjnych dziecko płacze, odgina główkę, pręży się, zaciska piąstki warto zastanowić się, czy są spełnione wszystkie wymienione wyżej zasady. Są to bowiem sygnały, że dziecko czuje się niepewnie, próbuje zakomunikować nam, że jest mu niewygodnie. Daje znać, że potrzebuje większego wsparcia ze strony rodziców.

Kontakt wzrokowy jest jednym z podstawowych sposobów komunikacji, który odgrywa kluczową rolę w naszym codziennym życiu oraz rozwoju społecznym i emocjonalnym. 

Już od pierwszych dni życia noworodek nawiązuje kontakt wzrokowy ze swoimi opiekunami. Badania wskazują, że niemowlęta są zdolne do śledzenia wzrokiem obiektów oraz twarzy już od pierwszych godzin życia. Kontakt wzrokowy stanowi dla nich ważny sposób poznawania otoczenia oraz budowania więzi emocjonalnej z rodzicami. Dla rozwoju emocjonalnego niemowlęta potrzebują częstych, pozytywnych interakcji wzrokowych, które dostarczają im poczucie bezpieczeństwa i zaspokajają potrzebę bliskości.

W okresie dzieciństwa kontakt wzrokowy staje się coraz bardziej skomplikowany i zróżnicowany. Dzieci uczą się czytać emocje i intencje innych osób poprzez analizę ich mimiki twarzy oraz kontaktu wzrokowego. Dla wielu dzieci umiejętność nawiązywania i utrzymywania kontaktu wzrokowego może być wyzwaniem, zwłaszcza jeśli występują trudności rozwojowe, takie jak spektrum autyzmu. Jednakże, regularne wspieranie kontaktu wzrokowego w interakcjach społecznych jest kluczowe dla budowania umiejętności komunikacyjnych

W czasie okresu dorastania kontakt wzrokowy nadal odgrywa istotną rolę w rozwoju tożsamości i zdolności empatycznych. Młodzież używa kontaktu wzrokowego do wyrażania zainteresowania, szacunku oraz asertywności w relacjach z rówieśnikami i dorosłymi. Osoby, które potrafią utrzymywać kontakt wzrokowy w trakcie rozmowy, są postrzegane jako bardziej pewne siebie i atrakcyjne społecznie. Utrzymywanie kontaktu wzrokowego podczas rozmowy sygnalizuje zainteresowanie oraz zaangażowanie, co sprzyja lepszemu zrozumieniu drugiej osoby oraz budowaniu zaufania.

Kontakt wzrokowy odgrywa istotną rolę w prawidłowym rozwoju człowieka na każdym etapie życia, począwszy od niemowlęctwa, przez dzieciństwo i dorastanie, aż po dorosłość. Jest kluczowym narzędziem komunikacji społecznej, które umożliwia nawiązywanie więzi emocjonalnych, rozwijanie umiejętności komunikacyjnych oraz budowanie trwałych relacji. Dlatego też, warto zwracać uwagę na jego jakość w codziennych interakcjach już od pierwszych dni życia, aby wspierać zdrowy rozwój społeczny i emocjonalny dzieci na każdym etapie.